‘De De Buurtkok’ maakt het verschil

HEERENVEEN - ‘De Buurtkok’ in Heerenveen is een initiatief dat gezonde maaltijden toegankelijk maakt voor iedereen, ook voor mensen die het niet kunnen betalen. 

In de kantine van VV Heerenveen praat ik met Hanny Terpstra, buurtkok van het eerste uur en met Simon en Nynke Dijkstra, klanten van het eerste uur. In maart van dit jaar is ‘De Buurtkok’ gestart en al in november kon de duizendste maaltijd aan de Voedselbank worden uitgereikt.

Hanny Terpstra: “Ik werkte als cateraar en veel van mijn klussen gingen in de coronatijd niet door. Omdat ik wilde blijven koken startte ik met het koken van gezonde maaltijden voor familie, vrienden en bekenden. Dat breidde zich uit en werd een klein succesje.” In de zomer ging de horeca weer open en zette Hanny De Buurtkok ‘on hold’. Simon en Nynke Dijkstra misten de gezonde maaltijden van Hanny en zagen toekomst in ‘De Buurtkok’. Het drietal ging met elkaar in gesprek, werkte een uniek concept uit en samen zijn ze nu de drijvende krachten achter ‘De Buurtkok’.

Verschil maken

Het concept van De Buurtkok is ontstaan vanuit het gemis van gezonde kant-en-klaar maaltijden in de gemeente Heerenveen en het ideaal dat gezonde maaltijden voor iedereen toegankelijk moeten zijn. Simon: “Als we na een drukke werkdag eten wilden bestellen of een kant-en-klaar maaltijd wilde kopen in de supermarkt was het aanbod van gezonde maaltijden beperkt.” Nynke vult aan: “We hebben tegen elkaar gezegd: ‘Hoe mooi zou het zijn als we gezonde maaltijden bereikbaar kunnen maken voor iedereen? Aan afhaalmaaltijden in restaurants hangt vaak een flink prijskaartje, waardoor ze niet voor iedereen bereikbaar zijn. En in kant-en-klaar maaltijden van de supermarkt zit meestal veel suiker, zout en vet en door kunstmatige toevoegingen, zoals smaakversterkers en conserveringsmiddelen, worden ze een stuk minder gezond. Daar willen wij het verschil maken.”

Drie doelgroepen

Nynke: “Als je een gezonde maaltijd van De Buurtkok koopt, doneren we met de winst die we op de maaltijd maken een maaltijd aan de Voedselbank. Simon: “We koken dus eigenlijk voor een klant en voor een gast. Hoe meer maaltijden we verkopen, hoe meer maaltijden we kunnen weggeven. We brengen wekelijks maaltijden bij de Voedselbank. Dan zijn er nog de mensen die zich geen gezonde kant-en-klaar maaltijd kunnen veroorloven. Die willen we ook bedienen en bieden we een maaltijd tegen kostprijs aan. Zo bereiken we drie doelgroepen. De mensen die een maaltijd kopen. De mensen die we een maaltijd tegen kostprijs aanbieden en mensen die via de Voedselbank een gezonde maaltijd mee eten.”

“We gooien niks weg”

De samenwerking met de Voedselbank werkt ook andersom. Hanny: “Dan krijgt de Voedselbank bijvoorbeeld vijftig kilo appels. Omdat ze een deel van de appels dan al hebben verdeeld en niet langer kunnen bewaren, krijgen wij ze. Wij kunnen er compote van maken en zo komt het weer terug bij de maaltijden die we maken en dus bij de Voedselbank. Ook leveranciers die een overschot hebben komen bij ons. We kunnen de producten goed gebruiken in onze maaltijden en het past bij ons ideaal dat we niks weggooien.”

Uitbreiding

Nu maakt De Buurtkok nog gebruik van de kantine van VV Heerenveen. Van hieruit werken Simon, Nynke, Hanny, kok Paula en een team van negentien vrijwilligers aan hun ideaal. Maar per maart 2023 verhuizen ze naar een pand aan De Meander in Heerenveen-Zuid. “Daar hebben we veel meer capaciteit en die hebben we hard nodig.”

De Buurtkok is in maart 2022 gestart. In november van dit jaar doneerde De Buurtkok de duizendste maaltijd aan de Voedselbank. De Buurtkok blijft groeien en zit nog vol betekenisvolle plannen voor de toekomst. Hanny: “we zijn in gesprek met de Voedselbank om te kijken welke maaltijden bij de doelgroep passen. Met meer capaciteit kunnen we beter op hun wensen inspelen. De extra ruimte die we straks hebben kunnen we ook gebruiken om overschotten die we aangeboden krijgen beter te verwerken. Ook ben ik leermeester. Nu is er geen plaats voor een leerling, maar dat kan straks wel.”

“En,” zegt Nynke, “op de nieuwe locatie kunnen we ook het sociale stuk verder uitbouwen. Onze slogan is niet voor niets: ‘goed voor elkaar’. Wij hebben onze zaken goed voor elkaar, maar zíjn vooral ook goed voor elkaar. Op onze nieuwe locatie kunnen we mensen samenbrengen. Mensen samen laten koken en eten, want samen eten verbindt.”

In elke wijk een afhaallocatie

Hanny legt uit dat ze bij het samenstellen van de maaltijden altijd uit gaat van een vegetarische maaltijd. Voedzaam en bereid met verse streekproducten. Heb je graag een stukje vlees bij je maaltijd, dat kan. Vaak is er ook een vlees variant. “De maaltijden zijn minimaal vijf dagen houdbaar. Als je het folie van het bakje haalt is de maaltijd nog net zo vers als op het moment van bereiding en dat zonder gebruik van conserveringsmiddelen”, zegt Simon.  “Dat is mogelijk door de apparatuur die we gebruiken.”

De maaltijden van De Buurtkok kunnen online besteld worden en worden afgehaald op een van de afhaallocaties. Daar zijn ook altijd extra maaltijden beschikbaar, mocht je last minute voor een gezonde en makkelijke maaltijd willen gaan. Daarnaast kunnen de maaltijden gekocht worden bij Ekoplaza Heerenveen, de Streekwinkel in Katlijk en kaasboerderij De Gelder in Tijnje. Simon Dijkstra: “Uiteindelijk is het ons ideaalbeeld dat we in elke wijk een afhaallocatie hebben, want hoe meer maaltijden we verkopen, hoe meer mensen we aan een gezonde maaltijd kunnen helpen.”