Dorien Brouwer-Hielkema is op de vrachtwagen in haar element
grootheerenveen
Wie Dorien Brouwer-Hielkema les ziet geven aan een vrachtwagenchauffeur, kan niet anders dan een beetje onder de indruk zijn. Het is duidelijk zichtbaar dat zij dit enorme voertuig perfect onder controle heeft. Ze weet de juiste toon te treffen tegenover de chauffeur in opleiding: niet streng, maar wel duidelijk. En alsof het nog niet genoeg is één van de weinige vrouwelijke vrachtwageninstructeurs van Nederland te zijn, reiken Doriens ambities verder dan dat. elke dag werkt ze aan het managen en verbeteren van de rijschool in Heerenveen, waar ze als derde generatie Hielkema werkzaam is. Lekker veel reuring, daar houdt ze van. En het liefst laat ze zo veel mogelijk bestuurders zien hoe het verkeer beter en veiliger kan.
Dorien Brouwer-Hielkema
Het begin van een nieuwe werkdag in verkeersschool Hielkema in Heerenveen. Medewerkers komen binnen, docenten pakken een kop koffie en een leerling zit al te wachten. Dorien Brouwer-Hielkema (33) uit Terband arriveert al bellend: een afmelding voor een rijles. “Meestal ben ik hier al eerder, maar vanochtend werkten de kinderen niet zo mee.” Terwijl ze een latte macchiato voor zichzelf maakt, praat ze haar collega’s bij. Als alles geregeld is, kan het interview van start gaan.
Onder de motorkap
“Ik houd wel van die hectiek die hier ’s ochtends heerst”, legt ze uit. “Iedereen komt binnen, gaat op pad; er is altijd wel wat reuring. Het is mooi als het druk is en alles loopt.” Als dochter van rijschoolhouder Koos Hielkema, groeide Dorien op tussen de auto’s en vrachtwagens. Haar opa Piet Hielkema begon ooit met de rijschool en dus is Dorien nu de derde generatie binnen het familiebedrijf. “Ik vond auto’s en vrachtwagens helemaal geweldig toen ik klein was, vooral de techniek ervan. Mijn oma vertelt altijd dat ik met opa in de vrachtwagen wilde kijken. Niet in de cabine, nee, onder de motorkap. Zelf kan ik me dat niet meer zo herinneren. Ik weet nog wel dat er een bus gerepareerd werd, en dat ik wilde kijken hoe dat in elkaar zat. Ik moest ook weleens mee met de rijlessen. Dan zat ik heel geïnteresseerd achterin, dat vond ik heel erg leuk om mee te maken.”
“Het komt goed”
Na de havo weet Dorien niet wat voor opleiding ze moet gaan doen. Daarom kiest ze ervoor om de opleiding tot rij-instructeur te gaan volgen. Op haar twintigste is ze gekwalificeerd rij-instructeur voor de vrachtwagen. “Terugkijkend was het natuurlijk wel bijzonder dat ik dat op mijn twintigste deed. De opleiding tot rij-instructeur vond ik in eerste instantie niet eens zo leuk. Maar toen ik les ging geven, kreeg ik al snel de smaak te pakken. Het leuke van vrachtwagenchauffeurs is dat je mensen echt kunt helpen om hun doel te behalen. Soms willen ze een baan als chauffeur, maar horen ze van anderen dat ze het niet kunnen. Dan is het mooi als iemand zegt; ‘Het komt goed’. En als ze dan hun rijbewijs halen, zijn ze enorm blij. Dan kunnen ze verder met de volgende fase van hun leven.”
‘Jongste vrouwelijke vrachtwagenchauffeur van Nederland’
En dan ben je de ‘jongste vrouwelijke vrachtwagenchauffeur van Nederland’, zoals ze in 2010 in het nieuws kwam. Als jonge instructeur voelde Dorien wel de noodzaak om zich te bewijzen tegenover de meestal mannelijke aspirant-chauffeurs. “De meeste chauffeurs reageerden heel positief. Maar er zat ook weleens iemand bij die dacht dat ik koffie kwam schenken. Als ik dan de naam zei, was het: ‘Nee, ik kom voor de vrachtwagen.’ ‘Ja, ik ook’, zei ik dan. Ik had altijd een spijkerbroek en een jasje aan, waarin ik me zeker voelde. En ik gaf ze altijd een hand, om de rollen duidelijk te maken.”
Zodra Dorien in de vrachtwagen zat, ging het lesgeven vanzelf: dan was ze in haar element. “Als ik op een bepaald moment gelijk kreeg over het inschatten van een verkeerssituatie, werd ik ook meteen serieus genomen. Na afloop hoorde ik dan: ‘Bedankt, ik heb een fijne les gehad.’”
Meiden die rijden
Door het televisieprogramma ‘Meiden die rijden’ waar ze in 2019 aan meedeed, wordt ze grappend ‘de strengste rij-instructeur van Friesland’ genoemd. “Heel streng zou ik mezelf niet noemen”, vindt Dorien. “Eerder duidelijk. Voor dat programma werd ik een dag lang gevolgd; erg leuk om te doen.” Van het een kwam het ander: in het programma ‘Geluk op wielen’ fungeerde Dorien als rijcoach. Hier hielp ze mensen die hun rijbewijs al hebben, om de puntjes op de i te zetten. “Dat vond ik ontzettend leuk om te doen. Veel mensen hebben zichzelf dingen aangeleerd die niet per se handig zijn. Ze rijden bijvoorbeeld dicht naar een rotonde, waardoor een vrachtwagen of bus geen ruimte heeft. Dat doen ze onbewust, maar het is voor de vrachtwagen veel prettiger als je iets meer afstand houdt. En voor de automobilist ook, want uiteindelijk kan iedereen dan sneller weer doorrijden.”
Veel irritatie op de weg
“Een vrachtwagen- of buschauffeur spreekt een heel andere taal als een automobilist. Het zou mooi zijn als ze elkaar wat beter zouden begrijpen. Ik kom veel irritatie tegen als het om bussen en vrachtwagens gaat. ‘Die vrachtwagens moeten de hele weg hebben’, hoor ik dan. ‘Waarom halen ze elkaar in?’ ‘Waarom kunnen ze niet wat sneller optrekken?’ Het lijkt me mooi als je dingen ook vanuit het perspectief van een vrachtwagenchauffeur zou kunnen laten zien. Op dit moment ben ik daarvoor een leuk programma-format aan het ontwikkelen. Hoe dat eruit gaat zien weet ik nog niet precies, maar het moet lekker wegkijken, met veel humor. Iedere chauffeur denkt immers dat hij supergoed kan rijden, dus het moet naast informatief ook licht en grappig zijn.”
Eigenlijk zou iedereen regelmatig een opfriscursus moeten hebben, vindt Dorien. “Het verkeer verandert zo snel, het wordt steeds drukker. En al die elektrische fietsen, hoe ga je daarmee om? Af en toe een training zou niet verkeerd zijn; net zoals beroepschauffeurs ieder jaar een nascholing hebben.”
Eén grote familie
Overigens is Dorien zelf ook een enthousiast gebruikster van de elektrische fiets geworden. “Vroeger deed ik alles met de auto, maar nu fiets ik veel liever. Het is leuk om met de kinderen te fietsen, en de hond gaat ook mee. Vanaf ons huis in Terband is het maar een paar minuten fietsen naar de rijschool, dat is ideaal.”
De rijlessen vormen op dit moment niet meer de hoofdmoot van haar werk. Dorien is geswitcht naar voornamelijk kantoorwerk. “Ik vind het vooral leuk om het hele proces te stroomlijnen. Je doet het met z’n allen en het is mooi als het dan lekker loopt. Hoewel hier niet alleen familie werkt, voelt het wel als één grote familie. We hebben echt een topteam. Samen aan hetzelfde doel werken, dat maakt het heel leuk.” En dat past niet altijd in kantooruren. “Ik heb kleine kinderen en vind het daarom handig om op tijd thuis te zijn. Maar als zij in bed liggen, pak ik de laptop er vaak nog wel even bij. Dan werk ik juist aan de dingen die de rijschool beter maken, zoals het verbeteren van de nascholing. Dat vind ik ook gewoon heel leuk.”
Tikkeltje druk en wat chaotisch
Altijd enthousiast, zo kan Dorien Brouwer-Hielkema wel getypeerd worden. “Ik ben overal wel enthousiast over, ja. Soms ben ik ook weleens een tikkeltje druk. Ik kan ook wel wat chaotisch zijn. Maar aan de andere kant ben ik soms ook overdreven precies: bij mij thuis ligt alle kleding gestreken en in stapeltjes in de kast. Dat chaotische komt misschien ook wel doordat vorig jaar onze jongste is geboren. Je bent dan toch niet helemaal scherp. Nu zij anderhalf jaar oud is, voel ik me weer een beetje mezelf.
Mijn leven ziet er nu wel heel anders uit dan vroeger. Twee kinderen, een vast ritme… Vroeger waren mijn man en ik altijd onderweg. Hij was vrachtwagenchauffeur en ik reed regelmatig in de bussen (van Hielkema Reizen, red.). In de weekenden en avonden waren we ook vaak weg. Het was nooit saai. Nu zitten we ’s avonds op de bank. Hoewel, er is gelukkig ook regelmatig reuring, bijvoorbeeld als er met de bussen een spoedritje geregeld moet worden. Dan bel ik de chauffeurs en zet ik de bussen alvast aan. Of ik rijd zelf een paar uurtjes mee. Mijn man heeft een eigen transportbedrijf en zit zelf niet altijd meer op de vrachtwagen. Ook daar zijn regelmatig spoeddingen die snel opgelost moeten worden.”
De krenten in de pap
Hoewel de rijschool behoorlijk gegroeid is, vindt Dorien het belangrijk om mensen niet als nummers te zien. “Wij zeggen altijd: het komt goed. Ook als het wat lastiger is. Dat iemand dat vertrouwen in je uitspreekt, helpt al enorm.” En dan kruipt ze zelf ook nog weleens op de bijrijdersstoel. “Als iemand faalangst heeft, of iemand ontbreekt het aan zelfvertrouwen, wil ik nog weleens zelf lesgeven. Zo iemand dan toch aan een rijbewijs helpen, geeft veel bevrediging. Dat zijn voor mij de krenten in de pap.”
Tekst: Hannah Zandbergen
Foto’s: Jelly Mellema
