Flaeijelfeest vernieuwt zich elk jaar weer “Op in skateboard oer it gêrs efter in dravend hynder oan”

OUDEHORNE - Op zaterdag 30 september brandt het los: het Flaeijelfeest in Oudehorne. Al vernieuwt de formule zich steeds weer, ook de 45ste editie staat geheel in het teken van vroeger. 

Het is dan ook geen toeval dat de PR-commissie een geschiedenisdocent telt. Zij ziet er immers op toe dat alle onderdelen de sfeer van begin 1900 ademen. Dat gaat dit jaar prima lukken… op één uitzondering na. 

Sjoukje Faber-Hoekstra (36), lid van de PR-commissie en in het dagelijks leven geschiedenisdocent in Burgum, kent haar klassiekers en zeker de historie van het Flaeijelfeest. Dat huisarts Frans Pellikaan uit Nieuwehorne een zwak had voor oude boerenmachines en in 1977 besloot om zijn antieke dorsmachine eens per jaar te demonstreren. Daar bleef het niet bij. Jaar na jaar wist een groeiend aantal vrijwilligers het evenement uit te bouwen. Welke landbouwmachines waren er verder en wat ging met paardenkracht of met de hand? Hoe dorste men graan en werd turf gestoken, welke kleren droeg men? Nieuwe vrijwilligers met nieuwe ideeën leidden tot steeds nieuwere attracties: een wedstrijdje maaien met de zeis, een oud dorpsschooltje, een oud-Hollands spelletjescircuit, een nostalgische kermis en meer. Allerlei facetten die samen de cultuurhistorie van de streek vormen. Het initiatief van dokter Pellikaan groeide uit tot het Flaeijelfeest van nu, waar nu zo’n 35.000 bezoekers verwacht worden.  

Flaeijelje en flaeijelhangen

Het beeldmerk is duidelijk, dát is flaeijeljen: met de dorsvlegel op aren slaan om zo de graankorrels eruit te kloppen. Onder meer dát vindt plaats op 30 september. Maar voor het publiek is er ook flaeijelhingje: zo lang mogelijk aan de vlegel blijven hangen. Tegelijkertijd is er een wel heel hedendaagse uitdaging. Sjoukje moet er zelf om grinniken: “We woene dit jier spesjaal foar de jongerein wat en dêrom hawwe we it Nederlâns Kampioenskip Horseboarding hjirhinne helje kinnen. Sa modern as wat, mar je snappe daliks wat it ynhâldt. Dielnimmers moatte op in skateboard oer it gêrs efter in dravend hynder oan. Spektakulêr!”

Deelnemers uit het hele land

Horseboarding, een recente traditie uit Engeland, leent zich uitstekend voor de ruime locatie van Landgoed De Horne (tegenover Buitenweg 1 in Oudehorne). Met hoge snelheid galopperen, vereist op zijn minst een veld van tachtig bij honderd meter en daar komen deelnemers uit het hele land graag op af. Sjoukje coördineert alle activiteiten op het ringrijterrein. Paarden zijn echte publiekstrekkers, weet ze: “De ringridery bygelyks is in bliuwer en lûkt altyd in soad minsken. It is ek sa skitterend yn it Frysk kostúm! Ik bin der wol wis fan dat dizze taskôgers ek it kampioenskip horseboarding sjen wolle.”

Openluchtmuseum in bedrijf

De PR-commissie is maar één van de zeventien commissies, die elk een specialiteit hebben. De artiestencommissie verzorgt al vanaf donderdagavond muziek en op vrijdagmiddag een nostalgische kermis en oud-Hollandse spelletjes voor kids. Sjoukjes schoonzus Esther Faber-Jongsma (28) is een van de zeker vijfhonderd vrijwilligers. Ze zit ook in de PR-commissie en vult aan: “Mar der gebeurt folle mear! In moanne fan tefoaren al is de Flaeijelkeninginne op ‘e flitter om it feest oan te kundigjen. Foar de measten begjint it pas echt op sneon om 10 oere mei de boereoptocht, vier kilometer lang en fergees. Der rydt fan alles mei: in antike ferhúswein, koetsen, in brânspuitauto en fansels heaweinen en (steam)trekkers. Eins binne alle ynwenners yn it spier as figuranten of op fersierde weinen dy ‘t  âlde ambachten ferbyldzje. O ja, ek dat wyfke mei in keppelke guozzen rint der tusken en doarpsomropper Wiebrand van der Land út Sleat lit him hearre.”

‘Skûtsje lade’

Om 11 uur gaat het terrein open. Daar wacht nog een primeur, bedacht door de jeugdcommissie en wél helemaal in de sfeer van honderd jaar geleden: ‘Skûtsje lade’. Want wat is er vroeger niet per skûtsje vervoerd aan haver, rogge, turf, terpaarde en mest. Daar kan ieder die dat wil tonen wat hy of sy mânsk is. Om 15:30 uur is de finale. Spannend…

Flyeren en social media

De PR-commissie zorgt voor heel wat tamtam en aan de online (voor)verkoop en bij Kuperus en benzinepomp Van Damme te oordelen is de belangstelling voor kaartjes navenant. Bij hoofdsponsor Coop Brouwer sparen klanten bij de boodschappen zegeltjes voor vrijkaarten en alle sociale media worden veelvuldig bezocht. In september wordt bovendien geflyerd. Wie het evenement desondanks over het hoofd ziet, kan vanaf half september de speciale Flaeijelkrant tegemoet zien die 45 jaar ouderwetse gezelligheid uitstraalt.

Door: Alie Rusch