Vrijwilligers van De Barones bieden hulp bij regelzaken ‘Formulieren zijn soms onnodig ingewikkeld’

Algemeen
Afbeelding

HEERENVEEN - In wijkcentrum De Kempenaer bevindt zich De Barones: een receptie, een wachtruimte met koffietafel en een aantal spreekkamertjes. 

Vroeger, dat wil zeggen voor corona, konden mensen die vragen hadden over formulieren of financiën hier gewoon binnenlopen. Nu moet er eerst een telefonische afspraak gemaakt worden. Twee van de vrijwilligers, Christa en Ferdinand, vertellen wat hier op doordeweekse dagen allemaal gebeurt.

Vrijwilligster Christa bemant de receptie. Zij maakt een afspraak voor de spreekuurhouders, die de tijd neemt om te helpen. “Soms is het best lastig om de precieze vraag te achterhalen,” vertelt Christa, “want niet iedereen spreekt goed Nederlands. Het mooiste is als mensen een brief of formulier bij zich hebben. Dan is meteen duidelijk waar het over gaat.”

Bijstand

Mensen kunnen bij de Barones terecht met allerlei vragen. Vaak is er hulp nodig met het aanvragen van de bijstand of een uitkering. Vrijwilliger Ferdinand bemant eens in de week een spreekuur bij De Barones. “De gemeente stuurt mensen hiernaartoe voor wie het aanvragen van een bijstandsuitkering lastig is, dus dat komt vaak voor. Maar mensen komen hier ook als ze hulp nodig hebben met de inkomstenbelasting, kwijtschelding van gemeentelijke belastingen, kinderopvangtoeslag, ziektekostenverzekeringen enzovoort. We zien nu steeds meer mensen die een energietoeslag willen aanvragen. De meeste mensen weten wel ongeveer waar ze recht op hebben, maar ze weten niet precies hoe ze dat moeten aanvragen.”

Erg ingewikkeld

Tijdens het spreekuur gaat de telefoon voortdurend en ook lopen er regelmatig mensen binnen. Christa helpt als een echte duizendpoot iedereen tegelijk. “Iedereen loopt tegen dezelfde dingen aan,” ziet zij. “De digitalisering is voor veel mensen echt een probleem. Sommigen hebben geen DigiD en weten ook niet hoe ze eraan moeten komen. En daarbij: formulieren zijn soms onnodig erg ingewikkeld. Ik moet het soms drie keer lezen om te snappen wat er staat. Iemand met een taalachterstand komt daar niet uit. Wij proberen altijd antwoord te geven, maar we zeggen het ook als we iets niet kunnen. We willen wel eerlijk zijn.”

“Het aanvragen van een bijstandsuitkering is behoorlijk lastig,” vult Ferdinand aan. “Je hebt heel veel gegevens nodig. Dat schrikt af. Mensen hebben de administratie ook niet altijd goed op orde. Dan slaat soms de paniek toe, want de huur moet betaald worden en de bijstand is nog niet rond. Soms kan ik dan wel iets betekenen, ik bel bijvoorbeeld even naar de verhuurder. Dan is er vaak wel wat uitstel mogelijk.”

Zelfgebakken koekjes

Het gebeurt ook regelmatig dat brieven blijven liggen, waardoor er een betalingsachterstand is ontstaan. Ferdinand: “Soms komen mensen met ongeopende brieven van een paar maanden geleden. Dat heeft met angst te maken, ze begrijpen niet wat ze moeten doen. De taalachterstand speelt daarin ook een rol.” Hun inspanningen worden gewaardeerd, merken beide vrijwilligers. Christa: “Het is dankbaar werk; je kunt echt iets voor elkaar boksen zodat mensen wél die uitkering of toeslag ontvangen. We krijgen weleens taart of zelfgebakken koekjes als bedankje. Daar spreekt enorm veel waardering uit.”

Energiekosten

“Het is weleens gebeurd dat iemand jarenlang door omstandigheden geen aangifte heeft gedaan, en dan veel belasting terugkreeg,” vertelt Christa. “Een mooi verhaal, maar dit komen we bij uitzondering tegen. Ook gebeurt het af en toe wel eens dat we iemand kunnen helpen die op straat leeft. Wij kunnen dan helpen bij verschillende voorzieningen, waardoor men het leven weer wat meer op de rit krijgt.”

Ferdinand: “Soms kunnen we iemand aanmelden voor ondersteuning bij bepaalde voorzieningen voor minima. Ik ben blij dat die er zijn, want ik merk dat de energiekosten steeds meer een probleem gaan vormen. Dan zijn deze potjes een uitkomst.”

Bredere blik

Christa is al meer dan tien jaar vrijwilligster bij de Barones. “Nadat ik mijn baan verloor, werd ik vrijwilligster: eerst als taalmaatje en later hier. Het is interessant dat je hier zoveel verschillende mensen spreekt.” Ferdinand doet dit werk naast zijn baan in het notariaat. “Door het vrijwilligerswerk ben ik wel veranderd. Mijn blik is breder geworden; als ik rondloop in Heerenveen, kijk ik anders naar wie ik tegenkom. Ik zie nu ook degenen die buiten de boot vallen.”

Collega’s

Daarnaast is het ook heel gezellig bij de Barones, vertellen ze allebei. “We starten de ochtend met elkaar en na het spreekuur bespreken we de casussen. Dat je hier samen met collega’s werkt, is heel erg leuk.” Naast de veelal iets oudere vrijwilligers, werken er meestal ook een of meer stagiaires bij de Barones. Of ze meer vrijwilligers zoeken? “Graag! Mensen die feeling hebben met de materie en de doelgroep, zijn heel erg welkom. Je hoeft niet overal verstand van te hebben, want je wordt uiteraard ingewerkt en loopt een tijdje mee met andere spreekuurhouders. De een is handig met de computer, de ander iets minder, maar iedereen doet het op zijn eigen manier. We blijven uiteindelijk vrijwilligers.”

Hulp nodig?

Steunpunt de Barones helpt mensen die problemen of vragen hebben op sociaal-juridisch gebied, zoals met uitkeringen, belastingen, toeslagen, kwijtscheldingen, bezwaren enzovoort.

Spreekuren zijn op afspraak op dinsdag, woensdag en donderdag van 10-12. Voor een afspraak kunt u bellen met het secretariaat op 0513-624127. Op maandagmiddag is er een speciaal belastingspreekuur.

Vrijwilliger worden?

Wie belangstelling heeft om vrijwilliger te worden, kan bellen naar het secretariaat op 0513-624127.

Door: Hannah Zandbergen