Samen aan tafel in Jubbega

JUBBEGA - Als er érgens een dorpsruimte goed functioneert, dan is het wel in Jubbega. MFG De Kompenije telt een sporthal, bibliotheek, scholen, kinderopvang en nog veel meer. 

Jongeren sporten er; ouderen gaan naar koersbal, soos of bingo en iedereen is welkom bij de vrijdag-maaltijden. Tjitske Nieuwland (75) vertelt hoe dat laatste – samen aan tafel op vrijdag – al dertig jaar naar tevredenheid draait.

Het Multifunctionele Gebouw (MFG) aan de Ericalaan neemt een prominente plaats in bij de inwoners van Jubbega en het ligt lekker centraal. Makkelijk voor met name senioren. Zij maken graag gebruik van de vrijdagse maaltijd om half één, die verzorgd wordt door vrijwilligers.

Keuken van het Groene Kruis gebouw

Tjitske Nieuwland is vrijwilliger van het eerste uur, net als Klaske Jonker - die deze vrijdag absent is. Tjitske komt vandaag alleen om te eten. Ze wacht met nog twaalf eters op wat de pot schaft. “It wie wat mei hin, en dan in moeilijk wurd”, verduidelijkt één van de aanwezigen. Dan komen de dampende schotels op tafel: kip teriyaki met pindasaus en rijst.

In het MFG is een professionele keuken. Tjitske: “Dat wie eartiids wol oars. We bin’ begûn yn it Griene Krús gebou, dat no ôfbrutsen is. It wie eins in gewoan wenhús mei in keukentsje en in twapits gasstel. Dan binne jo beheind, hear! En dan kamen der somtiden wol tritich minsken.” Toch konden ze het goed aan met drie vrijwilligsters, plus een enkele man die de aardappelen schilde. Er was één ‘vaste kracht’: iemand met een uitkering die niet hoefde te solliciteren als ze vrijwilligerswerk deed. Tjitske: “It iten wie sa gewoan mooglik: jirpels, griente, in baltsje gehak en sa. Mar it wie ek yngewikkeld. Dan woe de ien net iten koaitsje mei de oar.”   

Destijds zat Tjitske in het bestuur, dat het initiatief nam tot het gezamenlijke eten, bedoeld om de dreigende eenzaamheid onder ouderen voor te blijven. Er is nooit ‘gemeten’ of dat doel gehaald is, maar duidelijk is dat de belangstelling voor de wekelijkse maatijd groot is. Voor € 7,50 gezamenlijk eten, wie wil dat niet.

Nagerecht uit een pakje

In het begin moesten ze zelfs een wachtlijst aanleggen of een stop invoeren. Het menu kwam van het bestuur, dat ook ‘de sinteraasje’ verzorgde, lijsten van vrijwilligers opstelde, plus wie wanneer kon aantreden. De deelnemers moesten zich opgeven zodat het dienstdoende trio de juiste boodschappen kon doen. Daarna maakten ze het eten klaar en dekten ze de tafels. Tjitske: “Sa wurket it eins noch altiten. Mar tsjintwurdich freegje we de minsken ek wat ze in oare keer sels graach ite wolle.”

Het koken gebeurt intussen alweer jaren in De Kompenije. De professionele keuken heeft tenminste grote pannen en er is ruimte zat en pitten genoeg om alles klaar te maken. “No, net hielendal alles is sels makke, hear”, grinnikt Tsjitske. “It neigesetsje komt trochstrings út in pak.” Het nagerecht mag dan meestal uit een pak komen, deze vrijdag is het eten bepaald exotisch te noemen. Tjitske: “Dizze kear hat ús kantinebehearder Jannes it iten taret; de keuken hoecht it allinne noch op te waarmjen. Jannes is profesjoneel kok en docht dat om en om. De iene keer Jannes en dan waarmje wy it op en de oare keer de frijwilligers wer allinne. We ite fariearre, hear. Dus ek wol bami of nasi en soks.”

In de week voor kerst maken de vrijwilligers er altijd echt iets bijzonders van, meent Tjitske. De laatste keer waren er ruim zestig deelnemers, wat ‘tig’ rollades betekende - die de slager voor hen in prachtige plakken sneed. “Als toetje een in honing gestoofd appeltje met een bolletje ijs, hmm… dat was smullen geblazen!”

‘Doarpsiten’ op woensdag

Trudy van der Baan heeft vandaag met Ymkje Dyk in de keuken gestaan. Trudy vertelt: “.Yn it MFG is in soad te dwaan. Wy dogge in ferskaat oan dingen: bingo, koersbal en de soos. Dít inisjatyf is al fan 1991. It heart by de aktiviteiten fan OWG, Over Welzijn Gesproken, wer ik by belutsen bin. En ien kear per moanne op woansdei is der ‘doarpsiten’. Dat is jûns om seis oere en dan komme der tritich oant fyftich iters. Je kinne ek iten keapje, in ‘take away’ siz mar, foar € 7,50 de persoan. Foaral âlderein meie graach mei elkoar ite.”

Dat je met eten mensen verbindt, weten ze in Jubbega maar al te goed. En dat het de eenzaamheid tegengaat moet wel zp zijn. Er komen vooral alleenstaande ouderen. Dames doorgaans, weduwes, en heel soms ook mensen met een zorgindicatie die in het inpandige ‘WenWearde’ wonen. De ontmoetingen stimuleren ook om zelf eens wat te doen. Helpen afruimen en afwassen, bijvoorbeeld, of boodschappen doen en onderlinge bezoekjes afspreken. Er lopen diverse koffierondjes waarbij kleine groepjes om beurten bij elkaar ‘een bakkie doen’. Gezamenlijk eten is ongemerkt de aanjager geworden: het is een vorm van zin krijgen en zin geven.

Door: Alie Rusch