Hospice Julia Jan Wouters Heerenveen: “Alles in het belang van de gast”
Algemeen
HEERENVEEN - “De dokter noemt me een medisch wonder”, lacht ze. “Zelf denk ik dat het komt door de goede verzorging hier. Ik ben zo blij met ze, iedereen is even lief en vriendelijk.
Ze doen alles voor me: er wordt voor me gewassen, ze vragen wat ik wil eten, er is altijd koffie en thee. Ik kan met iedereen goed opschieten. En het is allemaal vrijwilligerswerk, hè. Reusachtig vind ik het. Deze mensen verdienen een lintje. Dit is mijn toetje.” Aldus de reactie van een inmiddels overleden gast van het VPTZ Julia Jan Wouters, het hospice in Heerenveen. Dat is momenteel nog gevestigd aan de K.R. Poststraat 3, maar als alles op de spreekwoordelijke rolletjes loopt, vanaf september 2021 werkend vanaf de nieuwe locatie aan de Van Helomalaan, in een voormalig schoolgebouw onder de rook van het Tjongerschans Ziekenhuis. Een stukje historie en de stand van zaken.
De Vrijwillige Palliatieve Terminale Zorg (VPTZ) is niet gericht op genezing en verlenging, maar op een zo hoog mogelijke kwaliteit van leven in de laatste levensfase en op een waardige manier van sterven. Menselijkheid en warmte, naast goede medische verzorging en pijnbestrijding, vormen daarvoor de ingrediënten. Dat lukt dankzij de tomeloze inzet en het enthousiasme van een uitgebreide ‘pool’ van mensen die beroepsmatig of op vrijwillige basis werkzaam zijn voor het hospice.
Humor is noodzaak
De dagelijkse organisatie van het hospice is in handen van twee coördinatoren, Ingrid Gelink en Ietje Miedema. Zij bestieren de inroostering van de vrijwilligers, behandelen samen de verschillende hulpaanvragen, coördineren de opnames in het hospice en de thuisinzetten, en dragen zorg voor het dagelijkse reilen en zeilen.
Ietje Miedema heeft haar roots in de zorg en heeft daarna een aantal jaren in een commerciële managementfunctie gewerkt. “Toch bleef de zorg aan me trekken”, legt ze uit. “In onze maatschappij gaat het vaak om wie je bent en wat je doet. Succes wordt langs een materialistische meetlat gelegd: hoe groot is je huis, hoeveel auto’s heb je op de oprit staan en hoe vaak ga je op vakantie. Maar in een hospice word je teruggeworpen op de essentie van ons bestaan: ‘leven en dood’. Toegegeven, het is werk met een rouwrandje, maar het geeft wel enorm veel voldoening als je wat hebt weten toe te voegen aan de laatste fase van onze gasten. En denk niet dat we hier allemaal met uitgestreken gezichten rondlopen. Er wordt veel en oprecht gelachen, zowel door personeel en vrijwilligers, als ook door de gasten zelf van het hospice. Humor is noodzaak om te kunnen relativeren en ‘lucht in te zware situaties’ te brengen.
Ik ben een ‘regelneef’; het belangrijkste deel van mijn werk speelt zich af achter de schermen. De eer hoort naar onze ‘pool’ van circa 75 vrijwilligers te gaan, die zorg en ondersteuning bieden in het hospice en/of in de thuissituatie. Daar heb ik diep respect voor. Heel bijzonder vind ik dat de vrijwilligers, ondanks het feit dat velen zelf al wat ouder zijn en dus in de groep ‘kwetsbare personen’ vallen, gewoon blijven komen.”
Jaloers op bevlogen projectteam
De coördinatoren leggen verantwoording af aan het bestuur van de stichting, waarin Otto Hoekstra de voorzittershamer hanteert. Hoekstra is in het dagelijks leven manager servicebedrijf bij Zorggroep Drenthe. “Mijn motivatie om mij op vrijwillige basis in te zetten voor VPTZ Julia Jan Wouters is eigenlijk tweeledig. Ten eerste vind ik het belangrijk om wat terug te geven aan de maatschappij, waarin ik kansen heb gekregen voor een goede opleiding en een maatschappelijke positie. En ten tweede is het prachtig werk dat je veel voldoening geeft. Dat doe ik samen met een enthousiast team vrijwilligers en professionals. Ik denk dat menig bedrijf jaloers zou zijn op een zo bevlogen projectteam. Ik zou meer mensen willen adviseren om hun maatschappelijke verantwoordelijkheid te nemen in de vorm van vrijwilligerswerk. De wereld draait om meer dan geld alleen en het geeft je enorm veel voldoening.
En wat zou het mooi zijn om dat volgend jaar op een nog betere en professionelere manier te kunnen doen op de nieuwe locatie aan de Van Helomalaan, naast het Tjongerschans Ziekenhuis. Daar hebben we een hele goede band mee. Er wordt op alle fronten met ons meegedacht en ik ben ervan overtuigd dat die samenwerking in de toekomst synergie op gaat leveren.”
Nieuw Hospice
Stichting VPTZ Julia Jan Wouters is in 2009 ontstaan uit een fusie tussen de Stichting Julia Jan Wouters Hospice en de Stichting VTPZ Tjonger en Linde. De vestigingslocatie van de nieuwe stichting werd de K.R. Poststraat 3 in Heerenveen. Door de jaren heen is duidelijk geworden dat het pand zoals het nu is, weliswaar gezellig is, maar qua voorzieningen en ruimtes niet meer voldoet. Dat geldt zowel voor de wensen van de gasten en hun familieleden, als ook door het veranderend zorglandschap en voor de eisen die hieraan gesteld worden door personeel en vrijwilligers.
Er werd nagedacht over en uitgekeken naar een nieuwe geschikte locatie en die werd uiteindelijk gevonden in het gebouw van voormalige basisschool It Oerset aan de Van Helomalaan, onder de rook van Ziekenhuis Tjongerschans. Dat pand met bijbehorende grond was aangekocht door het ziekenhuis met de bedoeling er een parkeerplaats voor het personeel van te maken. Omdat het schoolgebouw een gemeentelijk monument is, mag het echter niet gesloopt worden. Gesprekken tussen het bestuur van de hospice en het ziekenhuis resulteerden er uiteindelijk in dat beide partijen tot elkaar kwamen in de vorm van een intentieverklaring, waardoor de hospice tijd kreeg om de financiële haalbaarheid van het project te onderzoeken. Op 1 september van dit jaar heeft het Management Team van Tjongerschans besloten om het pand te verkopen tegen een voor de hospice passende prijs.
Balans tussen kosten en baten in evenwicht brengen
De geformeerde projectgroep heeft er in de afgelopen maanden keihard aan getrokken om de balans tussen de benodigde kosten voor de verbouwing van het schoolgebouw tot hospice en het budget dat daarvoor beschikbaar moet komen in evenwicht te brengen. De totale kosten voor verbouwing bedragen circa 1,5 miljoen euro. De toezeggingen (zowel in geld als in materieel opzicht) van donoren (goede doelen fondsen zoals het Oranje Fonds en het Dr. C.J. Vaillant Fonds, bedrijfsleven en maatschappelijke organisaties), sponsoren (bedrijfsleven dat relevante materalen en werkzaamheden sponsort), subsidieverleners (gemeente, provincie, rijk) en de inzet van vrijwilligers, rechtvaardigen optimisme.
“We gaan de goede kant op, maar er zit nog een gat van een kleine vijf ton in de begroting”, reageert de projectleider. “Maar we hebben er vertrouwen in dat, aangezien de doorlooptijd bij veel organisaties een paar maanden bedraagt en we nog steeds vrijwel dagelijks aanvragen de deur uitsturen, dat gat binnen een paar maanden is gedicht. Ook particulieren kunnen overigens doneren. Op onze website www.vptzjuliajanwouters.nl staat aan de rechterbovenkant een speciale doneerknop, waarmee een donatie een fluitje van een cent wordt.”
Appelmoes-actie van Arjen Zuur
Een donateur die geen enkele aanmoediging nodig had, was de zevenjarige Arjen Zuur. “Ja, dat is een verkooptalentje in de dop”, reageert zijn moeder Maaike Zuur. “Bij ons thuis kwam de fondsenwerving voor het Julia Jan Wouters Hospice ter sprake via mijn vader, die daar in de projectgroep medeverantwoordelijk voor is. Het duurde niet lang voordat Arjen, die alles wil verkopen wat los en vast zit, zijn plannetje had uitgedacht.” “Zeg mam, wij hebben in de tuin toch een appelboom? Als buurvrouw Japke daar nu appelmoes van maakt en wij doen het in potjes, dan kan ik dat verkopen voor het hospice”, had Arjen gezegd. Moeder Maaike: “Wij vonden dat een goed plan, vooral omdat er ook een leereffect in zit. De opbrengst gaat niet naar zijn spaarpot, maar naar het goede doel. Er werd een kraampje geregeld, een schoolbord ernaast met een verwijzing naar het goede doel. Opa en oma, vrienden en kennissen werden ingeseind en via mond-tot-mondreclame op school zorgde hijzelf ook voor extra aandacht. Uiteindelijk konden wij de opbrengst van € 131,20 overmaken naar de rekening van het hospice. En dat was het startkapitaal van de Stichting Julia Jan Wouters voor het nieuwe hospice, want er waren weliswaar voor tonnen aan toezeggingen gedaan, maar dit was het eerste concrete bedrag dat op de rekening stond.
En zeg nu zelf: als een jochie van zeven jaar dit in één dag voor elkaar krijgt, moet dat resterende bedrag voor particulieren, bedrijven en overheden toch een peulenschil zijn?”
Wethouder Jelle Zoetendal: “Respect”
De gemeente Heerenveen is op meerdere fronten betrokken bij het project ‘nieuw hospice Heerenveen’: met een bouwvergunning, de plaatsing zonnepanelen, beheer gemeentemonument, en zorg). Jelle Zoetendal is wethouder in de gemeente Heerenveen met ‘zorg’ in zijn portefeuille. Hij spreekt zijn oprechte bewondering uit voor de bevlogen club mensen die met een tomeloos enthousiasme belangeloos veel tijd en moeite steken in de realisering van het project. “Vanuit de zorgcomponent bekeken is het fantastisch dat het nieuwe hospice wordt gevestigd op een steenworp afstand van het Tjongerschans Ziekenhuis. Dat zal ongetwijfeld een synergetische werking hebben. Bovendien werken alle partijen naadloos met elkaar samen. Goed voor de inwoners van Heerenveen dat er een hospice blijft bestaan dat helemaal aan de eisen van deze tijd wordt aangepast. Waar nodig en mogelijk zullen wij dat initiatief ondersteunen.”
Door: Wim Walda
